Księżniczka z La Almoloi

autor zdjęcia: twitter/Katedra Prehistorii Wydziału Filozofii i Literatury Universitat Autònoma de Barcelona (2)

źródło: Rzeczpospolita

W grobie tzw. księżniczki z La Almoloi archeolodzy odnaleźli cenną biżuterię

źródło: Rzeczpospolita

Wykopaliska w La Almoloi w Hiszpanii, 56 km od Kartageny

Myśliciele starożytni, średniowieczni i nowożytni chętnie snuli rozważania o roli kobiet w zamierzchłej przeszłości. Ale były to teorie oparte na widzimisię. Dopiero rozwój archeologii stosującej metody naukowe sprawił, że przestano fantazjować na ten temat.

Duński archeolog Christian Thomsen już w XIX stuleciu wyróżnił trzy epoki: kamienia, brązu i żelaza. W XX wieku naukowcy marksistowscy dzielili dzieje na pięć epok: wspólnoty pierwotnej, niewolnictwa, feudalizmu, kapitalizmu i socjalizmu. Jeszcze inny podział zaproponował Szwajcar Johann Jakob Bachofen (1815–1887) – na epokę matriarchatu, świata zdominowanego przez kobiety, trwającą aż do momentu, gdy w gospodarce zaczęło dominować pasterstwo będące domeną mężczyzn, a stało się to w epoce brązu – od tego momentu rozpoczął się patriarchat, w której to epoce żyjemy do dziś.

Silniejsza słabsza płeć

Polski prehistoryk prof. Zygmunt Krzak w swoim pomnikowym dziele „Od matriarchatu do patriarchatu” (Wydawnictwo Trio, Warszawa 2007) przedstawia matriarchat jako epokę, „kiedy główną siłę w społeczeństwie stanowiły kobiety, mające przewagę społeczną i polityczną. Epokę tę [Bachofen] uważał za etap, fazę rozwoju ludzkości w przeszłości. Matriarchat istniał przed patriarchatem (...). Kobieta pod względem fizycznym, siłowym jest słabsza od mężczyzny, ale w okresie matriarchatu potrafiła zająć czołowe miejsce w kulcie dzięki religijnym święceniom i przewyższyć rangą silniejszych mężczyzn”.

To się zaczęło zmieniać pod koniec epoki kamienia, gdy „pojawiły się znaczne zasoby zwierząt domowych, zwłaszcza bydła,...